تفاوت شیطان قرآن با شیطان شیطان پرستان

آیا شیطانی که شیطان پرستان معرفی می کنند( با قدرت هایی که برای شیطان ذکر می کنند و او را یک فرشته می دانند) دقیقا مورد تایید قران است؟

پاسخ:

این مطلب که شیطان گرایان ادعا می کنند ـ که البته در کتب مقدس یهود و مسیحیت هم به آن اشاره شده است ـ و معتقدند که شیطان از ملائكه بود، به هیچ عنوان مورد تایید آخرین کتاب آسمانی نیست و برخلاف نص قرآن است. قران می فرماید: “«كان من الجن ففسق عن امر ربه»” شیطان از جن بود ، پس از امر خداوند سرپیچی کرد.( سوره كهف ،آیه 50). تعبیر دقیق تر در مورد جایگاه شیطان قبل از خلقت آدم در میان ملائکه، این است که او در صف ملائكه بود، نه از جنس ملائكه. قرآن می گوید: «كان من الجن». از طرف دیگر راجع به اصل خلقت شیطان تصریح نموده كه از آتش آفریده شده است، که اصل خلقت جن هم از آتش است. و این اشتراک در خلقت مورد تصریح قران است. وَ خَلَقَ الْجَانَّ مِنْ مارِجٍ مِنْ نارٍ(خداوند جن را از آتش افرید. الرحمن / 15 ) در صورتی كه راجع به ملائكه چنین حرفی را ندارد.

از طرف دیگر قرآن برای شیطان غیر از اعوان و انصار، ذریه هم ذکر می کند که حکایت گر نوعی زاد و ولد و تکثیر نسل است؛ اما در مورد ملائکه چنین موضوعی را ذکر نمی کند و نوعی ثبات و عدم تغییر را در عالم فرشتگان می پذیرد.

شیطان، آن طور كه قرآن معرفی می كند، موجودی است كه از باطن بر انسان تسلط دارد، یعنی به اصطلاح در طول اراده انسان هاست نه در عرض آن، یعنی همین غرائز شهوانی كه در انسان وجود دارد، زائد بر این ها شیطان ابزاری ندارد و شیطان از همین ناحیه به انسان نفوذ می کند.

به عبارت واضح تر، این طور نیست که برای دعوت آدمی به شر و فساد دو عامل وجود داشته باشد: یك عامل هواهای نفسانی، یك عامل هم شیطان؛ بلکه همان گونه که ملائکه که انسان را به سوی امور خیر و نیکی دعوت می کنند عامل مجزایی به حساب نمی آیند بلکه در طول گرایشات متعالی وجود انسان اند و هم چنان که ملائكه یک عامل ثانوی در مقابل زمینه های درونی انسان نیستند؛ شیطان هم یك عامل ثانوی در مقابل الهامات شر نیست. چنان كه در حدیث آمده است كه دل انسان دو گوش دارد، از گوش راست ملائکه می آید الهام خیر می‌كند و از گوش چپ شیطان می آید الهام شر می كند.

شیطان پرستان، شیطان را یک فرشته می دانند و برایش قدرت های شگرف قائلند از کتب تحریف شده یهود و مسیحیت گرفته شده است.چنان که در مکاشفه 13 یوحنا به چنین موجودی و نفوذش بین آدمیان اشاره شده است

از طرف دیگر نقش شیطان و هواهای نفسانی برای انسان فقط در حد «دعوت» است ، نه بیشتر. یعنی راه تسلط شیطان همان راه هواهای نفسانی است و هواهای نفسانی هیچ وقت عامل اجبار كننده نیستند، چرا که انسان همیشه خود را در مقابل دو میل مختلف می بیند و در میان این دو میل مختلف یك راه را انتخاب می‌كند. بنابراین، جنود شیطان همین هواهای درونی و تمایلات نفسانی است. قرآن می گوید: “«انه یریكم هو و قبیله»” (سوره اعراف ،آیه 27) شیطان و قبیله او شما را می بینند.

قرآن از این نقش، برای شیطان به «تزیین» (زینت دادن) یاد می کند؛ عبارت «و زین لهم الشیطان»( انعام /43 ) همان رنگ و لعاب دادن به اموری است که مطلوب شیطان است.

قران به صراحت می گوید: “«انما سلطانه علی الذین یتولونه»” ( نحل 100) شیطان بر افرادی كه سرپرستی او را پذیرفته‌اند، بر آن ها تسلط دارد. یعنی افرادی كه با اراده خود شیطان را به زندگی راه داده اند و برایش جایی در نظر گرفته اند شیطان می تواند به زندگی ایشان وارد شود. در غیر این صورت شیطان راهی برای ورود به زندگی انسان ها ندارد.

شیطان، آن طور كه قرآن معرفی می كند، موجودی است كه از باطن بر انسان تسلط دارد، یعنی به اصطلاح در طول اراده انسان هاست نه در عرض آن، یعنی همین غرائز شهوانی كه در انسان وجود دارد، زائد بر این ها شیطان ابزاری ندارد و شیطان از همین ناحیه به انسان نفوذ می کند

اما این که شیطان پرستان، شیطان را یک فرشته می دانند و برایش قدرت های شگرف قائلند از کتب تحریف شده یهود و مسیحیت گرفته شده است. چنان که در مکاشفه 13 یوحنا به چنین موجودی و نفوذش بین آدمیان اشاره شده است.

« و دیدم وحش دیگری را كه از زمین بالا می‌آید و دو شاخ مثل شاخهای بر‌ّه داشت و مانند اژدها تكلّم می‌نمود 12 و با تمام قدرتِ وحشِ نخست در حضور وی عمل میكند و زمین و سكنة آن را بر این وا میدارد كه وحش نخست را كه از زخم مهلك شفا یافته بپرستند. 13 و معجزاتِ‌ عظیمه بعمل می‌آورد تا آتش را نیز از آسمان در حضور مردم به زمین فرود آور‌َد. 14 و ساكنان زمین را گمراه میكند به ‌آن معجزاتی كه به وی داده شد كه آنها را در حضور وحش بنماید. و به ساكنان زمین میگوید كه صورتی را از آن وحش كه بعد از خوردنِ زخمِ شمشیر زیست نمود بسازند. 15 و به وی داده شد كه آن صورتِ وحش را روح بخشد تا كه صورت وحش سخن گوید و چنان كند كه هر كه صورت وحش را پرستش نكند كشته گردد. 16 و همه را از كبیر و صغیر و دولتمند و فقیر و غلام و آزاد بر این وا میدارد كه بر دست راست یا بر پیشانی‌ خود نشانی گذارند. 17 و اینك هیچكس خرید و فروش نتواند كرد جز كسی كه نشان یعنی اسم یا عددِ‌ اسم وحش را داشته باشد. 18 در اینجا حكمت است. پس هر كه فهم دارد عدد وحش را بشمارد زیرا كه عدد انسان است و عددش ششصد و شصت و شش است.» (مکاشفه 13 یوحنا )